- Η νόσος Alzheimer είναι η κλασσικότερη εκφυλιστική νόσος (2/3 των Ανοιών).
- Προοδευτική προσβολή νοητικών λειτουργιών η οποία οδηγεί σε Άνοια (7η-8η Δεκαετία).
- Ο ασθενής οδηγείται σε τελικό στάδιο Άνοιας σε 2-10 έτη από την διάγνωση της και το προσδόκιμο ζωής είναι 8.5 ετών.
Ταξινόμηση : – Σποραδική (> 65 ετών) και είναι η πιο διαδεδομένη μορφή Άνοιας
– Οικογενής (< 45-60 ετών) είναι πιο σπάνια μορφή Άνοιας
Στοιχεία : – Προοδευτική ατροφία του εγκεφάλου (μακροσκοπικά)
– Μείωση συνολικού όγκου φαιάς ουσίας
– Αύξηση όγκου πλαγίων κοιλιών
– Αύξηση όγκου κοιλιών
– Αύξηση όγκου ΕΝΥ
Σε πρώιμη φάση της νόσου Alzheimer υπάρχει ατροφία στην Οσφρητική περιοχή και στον Ιππόκαμπο με συνέπεια διαταραχές στην μνήμη.
Νευροπαθολογικά ευρήματα : 1. Παρουσία γεροντικών = αμυλοειδών πλακών στον εξωκυττάριο χώρο
- Παρουσία νευροϊνιδιακών πλεγμάτων στο εσωτερικό των εκφυλιζόμενων νευρώνων (tau protein)
- Απώλεια νευρικών κυττάρων
- Ενεργοποίηση της Γλοίας
5.Εκφυλισμός του πυρήνα Maynert το οποίο οδηγεί σε έλλειψη Ακετυλχολίνης
(Γεροντικές πλάκες = Αμυλοειδής πλάκες)
- Οι Αμυλοειδής πλάκες είναι σφαιρικές δομές 15-20 μm με κέντρο πλούσιο σε β-πρωτεΐνη του αμυλοειδούς.
- Οι διαταραχές στον μεταβολισμό της πρόδρομης μορφής του β-αμυλοειδούς, της ΑΡΡ, ή η αποικοδόμηση του β-αμυλοειδούς, παίζουν σημαντικό ρόλο στην δημιουργία των αμυλοειδών πλακών.
Αιτιοπαθογενετικοί παράγοντες : Μεταλλαγή σε Χρωμόσωμα 1,14,19 (σποραδική μορφή Άνοιας), 21.
Διαφορική Διάγνωση :
– Άλλης μορφής Άνοια – Υπερασβεστιαιμία
– Υδροκέφαλος – Έλλειψη Βιταμίνης Β12
– Υποθυρεοειδισμός – Έλλειψη Fe
– Ντελίριο – Ψευδοάνοια
Διάγνωση τίθεται με : 1. Ευρήματα από MRI (μείωση του Ιππόκαμπου)
- Ιστοπαθολογικά ευρήματα
- Γνωσιακά ελλείμματα (αδυναμία μάθησης νέων πληροφοριών, διαταραχές μνήμης)
- Διαταραχές νοητικών λειτουργιών (αφασία, απραξία. αγνωσία, διατ/χή εκτελεστικής λειτουργίας)
Εξέταση ούρων για την νόσο Alzheimer :
Αφορά στην εξέταση των επιπέδων της νευρονηματώδους πρωτεΐνης στα ούρα, που θεωρείται βιολογικός δείκτης για την νόσο Alzheimer. Η πρωτεΐνη βρίσκεται στον εγκεφαλικό ιστό, στα ούρα και στο ΕΝΥ. Η εξέταση γίνεται με λήψη 50 ml πρωινών ούρων και το αποτέλεσμα αναμένεται εντός εβδομάδος. Εάν υπάρχουν 18 μονάδες και > στα ούρα, η εξέταση είναι παθολογική. Παρουσιάζει ευαισθησία άνω του 80% και ειδικότητα άνω του 90%. Χρήσιμη μέθοδος για την πρώιμη διάγνωση της νόσου Alzheimer.